AKCJA "WAŻENIE PLECAKÓW" 2014
Ciężar szkolnego plecaka nie może przekraczać 10% wagi ciała dziecka, o ile uczeń ma ukończyć szkołę bez poważnych wad kręgosłupa i stawów. Dopiero uczeń 13-letni może dźwigać ciężar stanowiący 15% wagi ciała. Jeśli plecak zwisa z pleców i dziecko się pochyla, waga plecaka odczuwana przez organizm wzrasta o 60%. Jeśli plecak ma kółka - wymusza skrzywienie ciała i nierównomierne obciążenie kręgosłupa. W ramach akcji promocji zdrowia w dniu 29 października 2014 r. odbyła się akcja ważenia tornistrów (plecaków).Badania polegały na zważeniu plecaków/tornistrów z pełnym wyposażeniem oraz bez wyposażenia. Analizy pomiarów dokonano uwzględniając średnią, minimalną i maksymalną wagę plecaka szkolnego z zawartością oraz bez zawartości.
A oto jej wyniki:
Najwyższa średnia waga tornistra z zawartością przypadająca na jednego ucznia wystąpiła w klasie III – 7,5 kg, a najniższa w klasie. I - 2,2 kg.
Średnia waga tornistra przypadająca na jednego ucznia we wszystkich badanych klasach I - VI wynosi 5,41 kg.
Najwyższa średnia waga tornistra bez zawartości przypadająca na jednego ucznia wystąpiła w klasie III, a najniższa w VI. Średnia waga tornistra przypadająca na jednego ucznia we wszystkich badanych klasach I – VI wynosi 0,73 kg.
Spośród plecaków noszonych przez dzieci:
- z klasy pierwszej najcięższy wynosi 3,00 kg z zawartością, najlżejszy 2.00kg,
- z klasy drugiej najcięższy wynosi 6,00 kg,
- z klasy trzeciej najcięższy wynosi 8,00kg z zawartością, najlżejszy 7.00kg,
- z klasy czwartej najcięższy wynosi 5,00 kg z zawartością, najlżejszy 3,00kg,
- z klasy piątej najcięższy wynosi 8,00 kg z zawartością, najlżejszy 4,00 kg,
- z klasy szóstej najcięższy wynosi 8,00kg z zawartością, najlżejszy 5,00kg.
Przyczyn zbyt ciężkich tornistrów (plecaków) oraz zróżnicowania wagi, obok obszerności podręczników i pozostałych przyborów szkolnych uznanych przez nauczycieli jako niezbędnych do realizacji programu można upatrywać także m. in.:
¨ w samej wadze plecaka/tornistra
¨ niewłaściwym doborze niektórych przyborów szkolnych np. : kilka piórników, większa ilość kredek – 2 opakowania itp.
¨ w różnicach w rozkładzie zajęć lekcyjnych w poszczególnych dniach (np. konieczność przyniesienia niezbędnych przyborów w jednym na zajęcia przedmiotowe oraz na wychowanie fizyczne)
¨ w niewystarczającym nadzorem osób dorosłych, aby w plecaku mieściły się tylko niezbędne rzeczy.
Zalecenia Głównego Inspektora Sanitarnego:
- waga tornistra nie powinna przekraczać 10 do 15 proc. masy ciała ucznia
- powinien posiadać usztywnioną ściankę przylegającą do pleców
- jego ciężar powinien być rozłożony symetrycznie
- cięższe rzeczy należy umieszczać na dnie, a lżejsze wyżej
- tornister/plecak powinien mieć równe, szerokie szelki
- długość szelek powinna umożliwić swobodne wkładanie i zdejmowanie jednocześnie zapewniając jak najlepsze przyleganie tornistra do pleców
- zalecane jest dodatkowe zapięcie spinające szelki z przodu klatki piersiowej
- tornister należy nosić na obu ramionach
- konieczna jest kontrola rodziców nad zawartością tornistra, aby zapobiec zabieraniu przez uczniów nadmiernej ilości zbędnych rzeczy
- wskazane jest podjęcie współpracy ze szkołą w celu zorganizowania części przyborów lub podręczników szkolnych
Należy pamiętać, że nadmierna waga tornistra może powodować bóle pleców, ma wpływ na zmniejszenie pojemności płuc oraz sprzyja kształtowaniu nieprawidłowej sylwetki.
W zapobieganiu dysfunkcji układu ruchu niezbędna jest również odpowiednia ilość aktywności fizycznej, a także właściwie przygotowane stanowisko pracy
w domu i szkole.
Opracował: Jan Dupla
